„Filozof zajmuje się problemem jak lekarz chorobą” – to zdanie Ludwiga Wittgensteina wyraża odradzającą się współcześnie starożytną wizję filozofii jako terapii – terapii duszy, dokonywanej za pomocą argumentów zmieniających ludzkie myślenie. Takiej wizji zdaje się przeciwstawiać inna uwaga autora „Dociekań filozoficznych”, zgodnie z którą filozofia „nie może w żaden sposób naruszać faktycznego użycia języka” (a więc […]
Celem wystąpienia jest przedstawienie pewnej koncepcji doświadczenia religijnego. Doświadczenie to scharakteryzuję jako specyficzną postawę względem świata. Prezentowane stanowisko wyrasta z wizji religii, którą znajdujemy w „Dziennikach” Ludwiga Wittgensteina z lat 1914–1916 oraz w opublikowanym w 1923 roku eseju Martina Bubera „Ja i Ty”. Twierdzę, że wizje te są pod wieloma względami zbieżne. Ich istotę można […]
W teologii chrześcijańskiej od Klemensa Aleksandryjskiego i Pseudo-Dionizego Areopagity wydaje się dominować podejście apofatyczne, negujące możliwość poznania natury Boga. Teografia i teopsychologia znajdują się na przeciwnym biegunie namysłu nad Najwyższą Istotą i oznaczają opis życia Boga oraz jego psychologiczną charakterystykę. Referat odwołuje się do trzech stanowisk: Carla Gustava Junga, który kreśli charakterystyki Boga Jahwe i […]
Pomimo sprzeciwu konserwatywnej części środowiska akademickiego w literaturze, pojawiają się głosy, że klasyczna wizja uniwersytetu niezależnego to mit, iluzja i nierealna utopia. Zgodnie z tą narracją, mitologizacja uniwersytetu stanowi jedną z przyczyn blokujących, lub przynajmniej spowalniających, debatę i wdrożenie działań reformujących uczelnie. Władze uniwersytetu nie mogą z marzycielską naiwnością spoglądać w przyszłość, lecz świadomie szukać […]
Zgodnie z tytułem, w swoim wystąpieniu zamierzam przedstawić autorski program nauczania etyki dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego, opracowany w oparciu o zapisy „nowej” podstawy programowej. Program uwzględnia też zalecenia Rady UE w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie, a w szczególności te, które dotyczą kompetencji osobistych, społecznych i w zakresie umiejętności uczenia […]
Główne/wybrane dylematy w nauczaniu filozofii i etyki, na które chcę zwrócić uwagę, przybierają postać następujących pytań: Prawda czy mniemanie. Filozofia wobec wyzwania relatywizmu. Wiedza czy umiejętności/kompetencje (kluczowe)? Relacja mistrz – uczeń czy facylitator – klient? Osobowość czy metoda? „Nawet najmniejsza prawda jest wielka” (Johann Wolfgang Goethe). „Pogarda dla prawdy niszczy naszą cywilizację w takim samym […]
W ostatnim czasie wiele troski i uwagi poświęcono szkolnym programom etyki i zagadnieniom, które mają być nauczane na kolejnych etapach edukacyjnych. Chciałabym skupić się na samym początku edukacji etycznej – pierwszym etapie, ewentualnie (rzadko obecnemu) nauczaniu przedszkolnemu i zwrócić uwagę nie na same kwestie programowe, ale na potrzebę rozwoju niewchodzących jeszcze w sferę moralności potrzebnych […]