W referacie korzystam z formalizmu Ontologii sytuacji Bogusława Wolniewicza do określenia warunków prawdziwości norm prawnych. Odwołując się do, wprowadzonego przez Wolniewicza, pojęcia sytuacji, określam pojęcie reguły prawnej jako wyróżnionego zbioru zdarzeń. Wyróżniam trzy reguły prawne: nakaz, zakaz i dozwolenie. Norma prawna jest prawdziwa wtedy i tylko wtedy, gdy każde zdarzenie będące interpretacją argumentu normy prawnej jest elementem odpowiedniej reguły prawnej.

Formalizm oparty na Ontologii sytuacji Bogusława Wolniewicza pozwala też określić podstawowe relacje semantyczne dla norm prawnych: wynikania między normami prawnymi, sprzeczności norm prawnych, przeciwieństwa norm prawnych, podprzeciwieństwa norm prawnych. Relacje te oparte są o znaczenia stałych logicznych, a także o własności reguł prawnych, w tym własności związane ze strukturą zdarzeń.

Odróżniam normy prawne od rozkazów – normy prawne są zdaniami w sensie logicznym, natomiast rozkazy nie są zdaniami w sensie logicznym. Co ciekawe, formalizm oparty na Ontologii sytuacji Bogusława Wolniewicza pozwala również na rozważanie własności semantycznych rozkazów: mimo, że rozkazy nie są zdaniami w sensie logicznym, można zdefiniować relacje między rozkazami, które odpowiadają relacjom wynikania, sprzeczności, przeciwieństwa i podprzeciwieństwa.
Uzyskane wyniki mogą okazać się użyteczne dla automatycznej analizy wypowiedzi prawniczych.

Literatura:
Bogusław Wolniewicz, Ontologia sytuacji, Warszawa 1985
Andrzej Malec, Wprowadzenie do semantyki prawa, Białystok 2018