wrzesień, 2019
abstrakt
Referat jest próbą eksplikacji i obrony przewodniej idei leżącej u podstaw inferencjalizmu – koncepcji plasującej się w obrębie współczesnej filozofii języka, zainicjowanej i rozwijanej przez Roberta B. Brandoma, której najpełniejszą
abstrakt
Referat jest próbą eksplikacji i obrony przewodniej idei leżącej u podstaw inferencjalizmu – koncepcji plasującej się w obrębie współczesnej filozofii języka, zainicjowanej i rozwijanej przez Roberta B. Brandoma, której najpełniejszą ekspozycją jest praca pt. „Making It Explicit” (1994).
Jedno z głównych założeń tej koncepcji głosi, że znaczenie konstytuuje się nie tyle dzięki referencji rozumianej jako odniesienie przedmiotowe (poprzez reprezentację), ile dzięki inferencjom: wnioskowaniom przeprowadzanym w dyskursywnej i normatywnej praktyce wymiany racji („grze podawania i poszukiwania racji”). Akceptując taką perspektywę, Brandom otwarcie głosi pierwszeństwo inferencji względem referencji. Idea ta, jeżeli przytaczana jest w oderwaniu od szerszego kontekstu koncepcji Brandoma, może rodzić wątpliwości i sugerować stanowisko głoszące idealizm i koherentyzm, gdzie odniesienie do świata zewnętrznego nie ma istotnego wpływu na treść językowych wyrażeń.
W referacie chciałbym przeciwstawić się takiej interpretacji, pokazując, że kontakt języka i świata jest w tej koncepcji zapewniony. Objaśniając dokładniej sens idei Brandoma odniosę się kolejno do trzech sposobów rozumienia referencji:
1) jako relacji język-świat (relacji semantycznej); (2) jako relacji język-język (referencji anaforycznej); oraz (3) jako słownika charakterystycznego dla inferencyjnego metajęzyka, w którym reprezentacyjny wymiar dyskursu wyłania się dzięki askrypcjom propozycjonalnych postaw. We wszystkich tych aspektach, w ujęciu Brandoma, język nabiera znaczenia w kontakcie ze światem, choć odniesienie do niego nie wystarcza do tego, by powstało znaczenia. Referencja jawi się więc jako fenomen wtórny względem referencji.
dzień i godzina
(Piątek) 10:30 - 11:00
sala
CTW-204 (Centrum Transferu Wiedzy)
organizator
Sekcja Historii Filozofii Nowożytnej i WspółczesnejKierownik Sekcji: prof. dr hab. Adam Grzeliński (UMK)
Sekretarz Sekcji: dr Anna Markwart (UMK)
obradom przewodniczy
prof. dr hab. Marek Maciejczak
Politechnika Warszawska