Polski Zjazd Filozoficzny

wrzesień, 2019

2019śr11wrz17:3018:00Między materializmem i idealizmem. Szkic integrującej koncepcji rozwoju społecznegodr Mieszko Ciesielski (Uniwersytet im. Adama Miskiewicza w Poznaniu)17:30 - 18:00 C-608 (Collegium Jana Pawła II) organizator: Sekcja Filozofii Społeczeństwa, Prawa i Polityki

abstrakt

“W historiozofii, jak i ogólniej w naukach społecznych, widoczne są pewne typy ujęć badanych zjawisk, swoiste paradygmaty. Dwa z nich wydają się być podstawowe i zarazem opozycyjne względem siebie, a mianowicie idealizm oraz materializm historyczny. Idealizm wskazuje jako podstawowe determinanty procesu historycznego czynniki świadomościowe: przekonania ludzkie, ideologie, utopie, wierzenia religijne itp. Materializm natomiast głównych czynników poszukuje w sferze środków produkcji, interesów grupowych, zasobów naturalnych itp.
Dająca się zauważyć jednostronność i tym samym niewystarczalność tych dwóch paradygmatów skłoniła niektórych uczonych do podjęcia próby przezwyciężenia tej opozycji i poszukiwań koncepcji integrującej materializm i idealizm historyczny. Wskazać tu można m.in. Francisa Fukuyamę i jego koncepcję „końca historii”.
W referacie chciałbym przedstawić zarys autorskiej koncepcji, która także zmierza do integracji materializmu i idealizmu historycznego. Kluczem do przeprowadzenia tej integracji są przyjmowane założenia z dziedziny ontologii, metodologii i antropologii. Otóż, rozstrzygnięcia ontologii kategorialnej oraz idealizacyjnej koncepcji nauki (sformułowane przez Leszka Nowaka), a także koncepcji działania nawykowo-racjonalnego (sformułowane przez niżej podpisanego) pozwalają skonceptualizować model procesu historycznego, w którym ma miejsce cykliczna naprzemienność typów czynników głównych: materialistycznych i idealistycznych. W jednej fazie rozwojowej zasadnicze determinanty rozwojowe związane są z praktyką społeczną (wytwarzaniem dóbr i zaspokajaniem potrzeb), a w drugiej – ze świadomością społeczną (zespołem przekonań regulujących praktykę społeczną). Obydwa typy czynników są w tej koncepcji ujęte w podstawowym modelu, co świadczy o ich równorzędności wpływu na proces historyczny i spełnia postulat integracji materializmu i idealizmu historycznego.

dzień i godzina

(środa) 17:30 - 18:00

sala

C-608 (Collegium Jana Pawła II)

organizator

Sekcja Filozofii Społeczeństwa, Prawa i PolitykiPrzewodnicząca Sekcji: prof. dr hab. Justyna Miklaszewska (UJ)
Sekretarz Sekcji: dr Jakub Szczepański (UJ)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

X