Polski Zjazd Filozoficzny

wrzesień, 2019

2019czw12wrz11:0011:30Czy paradoks kamienia powstaje z wnioskowania "a posse ad esse"?dr Krzysztof Jaworski (Uniwersytet Szczeciński)11:00 - 11:30 CTW-219 (Centrum Transferu Wiedzy) organizator: Sekcja Logiki

abstrakt

Paradoks kamienia jest wnioskowaniem, które ma ujawnić wewnętrzną sprzeczność pojęcia wszechmocy. W skrajnych interpretacjach paradoks ten stanowi argument na rzecz nieistnienia istoty wszechmocnej, czyli Boga. Paradoks kamienia rodzi się podczas próby odpowiedzi na pytanie: czy wszechmocny Bóg mógłby stworzyć taki kamień, którego nie mógłby podnieść? Każda z odpowiedzi prowadzi do stwierdzenia, że istnieje coś, co ogranicza moc Boga – albo może On stworzyć ów kamień, a wtedy nie może go podnieść, albo po prostu nie może stworzyć takiego kamienia. W obydwu przypadkach należy stwierdzić, że Bóg nie jest wszechmocny.

Na przestrzeni wieków na różne sposoby próbowano rozprawić się z paradoksem kamienia. Jedno z proponowanych rozwiązań przyjmuje, że do sprzeczności prowadzi ukryta przesłanka, która nie respektuje podstawowej zasady, wyrażonej już przez scholastyczną sentencję: ab esse ad posse valet, a posse ad esse non valet consequentia. Paradoks miałby powstawać w wyniku nieuprawnionego przejścia od możliwości do faktu, tymczasem wyrażenie Mp→p nie jest tautologią większości klasycznych systemów modalnych. To, że Bóg „może” stworzyć wspomniany kamień, nie znaczy, że go rzeczywiście stwarza, a zatem dopóki Bóg takiego kamienia nie powołuje do istnienia, nie traci atrybutu wszechmocy. W ten sposób rozwiązuje się paradoks kamienia, angażując do tego funktor czasowy.

Przedstawiony referat jest analizą powyższego rozwiązania i próbą jego krytyki. W opinii Autora rozwiązanie to, choć częściowo trafne, jest niewystarczające i rodzi dalsze pytania. Ponadto nie wydaje się, by rzeczywiście źródłem paradoksu było nieuprawnione przejście a posse ad esse, ponieważ ograniczenie mocy Boga powstaje uprzednio wobec aktu stworzenia problematycznego kamienia.

dzień i godzina

(Czwartek) 11:00 - 11:30

sala

CTW-219 (Centrum Transferu Wiedzy)

organizator

Sekcja LogikiPrzewodnicząca Sekcji: dr hab. Joanna Golińska-Pilarek (UW)
Sekretarz Sekcji: dr Michał Zawidzki (UW)

obradom przewodniczy

prof. dr hab. Andrzej Indrzejczak

Uniwersytet Łódzki

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

X