Jednym z najbardziej rozpoznawalnych obecnie podejść do etyki jest etyka cnót, według której warunkiem moralnie dobrego działania jest doskonalenie charakteru moralnego poprzez nabywanie cnót. Pośród różnych cnót można wyodrębnić grupę tzw. cnót siły woli. Należą do niej m.in. samokontrola, zdecydowanie, konsekwencja, cierpliwość. Ze względu na to, że są one warunkiem koniecznym efektywności ludzkiego działania, bywają też nazywane cnotami wykonawczymi. Ich status jest dość nieoczywisty, ponieważ nie można ich nazwać cnotami etycznymi w sensie ścisłym. Mogą one bowiem prowadzić do realizacji zarówno dobrych, jak i złych moralnie celów. By służyły celom moralnie dobrym, muszą być powiązane z tzw. cnotami substancjalnymi (m.in. życzliwością, uczciwością, sprawiedliwością). Cnoty siły woli często bywają utożsamiane z umiejętnościami praktycznymi, a ich doskonalenie z ćwiczeniami takich praktyk, jak granie na instrumencie czy uprawianie jakiejś dyscypliny sportowej lub ćwiczenie się w praktyce medycznej.

W kontekście dość burzliwej debaty na temat istnienia cnoty i moralnego charakteru, dokonam próby zestawienia tego, jak obecnie charakteryzuje się cnoty siły woli na gruncie etyki cnót z wynikami badań eksperymentalnych dotyczących fenomenu samokontroli i samoregulacji, przeprowadzonymi na gruncie psychologii. Zastanowię się, na ile te dwa opisy – filozoficzny i psychologiczny – są ze sobą zbieżne. Podejmę kwestię zaobserwowanego w badaniach eksperymentalnych fenomenu „wyczerpanej woli” i tego, w jaki sposób kłóci się on z założeniami etyków cnót. Wszystko to w trosce o zaspokojenie warunku empirycznej adekwatności postulatów etycznych.